Historia wspólnoty bahá’í w Polsce

 

XIX wiek

Pierwsze znane wzmianki na temat wiary bahá’í w języku polskim pochodzą z magazynu Bluszcz (1871 r.) i Gazety Polskiej (1875 r.) pióra Aleksandra Waleriana Jabłonowskiego (1823-1913).

Z dziewiętnastowiecznych przekazów wynika, że przynajmniej dwóch spośród Żydów polskiego regimentu stacjonującego w Aszchabadzie było zarejestrowanych przez władze jako bahaici. Inną bahaitką polskiego pochodzenia działającą w Rosji była pisarka Izabella Griniejewskaja (1864-1944, na zdjęciu).

Polska pisarka i tłumaczka Maria Ratuld Rakowska (1864-1940) odbyła wraz ze swoim mężem podróż do Persji i opisała swoje wrażenia w książce Podróż Polki do Persji wydanej w 1904 roku, a w rozdziale o religiach pisze o babitach.

1914

W 1914 r. rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego miał zaszczyt poznać w Ziemi Świętej ‘Abdu’l-Bahę. Od tego czasu istniały w Polsce nieliczne rozproszone grupy bahaitów, jednak niewiele wiadomo na ich temat.

1915

W 1915 r. na Śląsku ukazała się pierwsza książka dotycząca wiary bahá’í w języku polskim. Była to Ewangelia pokoju i miłości ‘Abdu’l-Bahy (dzisiejsze Mowy Paryskie).

1926

Pierwszą znaną bahaitką w Polsce była Lidia Zamenhof (na zdjęciu), córka twórcy języka esperanto, dr Ludwika Zamenhofa. Przyjęła ona wiarę w kwietniu 1926 r. Lidia Zamenhof przetłumaczyła na język polski Bahá’u’lláh i nowa era, Słowa ukryte oraz Odpowiedzi.

1940

Druga książka w języku polskim nosiła tytuł Bahá’u’lláh i nowa era i została wydana po raz pierwszy w 1940 r. w Genewie, a po raz drugi w 1993 r. w Poniatowicach.

 

1947-1989

W latach 1947-1950 bahaici znajdowali się w siedmiu miastach w Polsce i podtrzymywali kontakt z Międzynarodowym Biurem Bahaickim. Ponieważ jakakolwiek działalność religijna nie była mile widziana, a w niektórych krajach socjalistycznych wręcz była zakazana, w latach 1950-1989 nie podejmowano działań w kierunku rozwijania zorganizowanej wspólnoty bahaickiej, istnieli jedynie pojedynczy wyznawcy

1987

Światowy Kongres Esperanto w Warszawie przy udziale przedstawicieli Bahaa Esperanto Ligo

1991-1992

Wraz z politycznymi przemianami w Polsce otworzyły się możliwości rozwoju Wiary zarówno w sensie duchowym, jak i administracyjnym. Bahaici zaczęli nawiązywać ze sobą kontakty i tworzyć lokalne wspólnoty. Pierwsze z nich powstały w Krakowie i w Warszawie. Odbyły się pierwsze narodowe spotkania bahaitów. W marcu 1991 r. zostało wybrane pierwsze Lokalne Zgromadzenie Duchowe (w Warszawie). Kolejne ustanowiono w Białymstoku, Gdańsku, Krakowie, Katowicach, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Wrocławiu. W kwietniu 1992 r. na pierwszym Narodowym Zjeździe Bahaitów zostało wybrane pierwsze Narodowe Zgromadzenie Duchowe (najwyższy organ administracyjny Wiary w danym kraju) i wiara bahá’í została oficjalnie zarejestrowana jako związek wyznaniowy (nr 69 w Rejestrze kościołów i innych związków wyznaniowych w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji).

W 1992 r. Telewizja Polska wyprodukowała film o Światowym Centrum Wiary Bahá’í w Izraelu pt. Owczarnia Dziewiątego Proroka. Od tego czasu na łamach prasy polskiej coraz częściej ukazują się artykuły na temat wspólnoty bahaickiej.

Również w 1992 r. wszyscy posłowie i senatorowie otrzymali przesłanie bahaickie pt. Obietnica Światowego Pokoju.

1993

W grudniu 1993 r. ambasador polski w Izraelu dr Jan Dowgiałło złożył oficjalną wizytę w Światowym Centrum Wiary Bahá’í w Hajfie w Izraelu. W 1993 r. wspólnota polska była po raz pierwszy reprezentowana wśród 16 krajów na Międzynarodowym Zjeździe Bahaitów przy wyborach Powszechnego Domu Sprawiedliwości, najwyższej instytucji Wiary na świecie.

1996

Reprezentanci wiary bahá’í uczestniczyli w konferencji pt. „Równość kościołów, wyznań i światopoglądów w Polsce w aspekcie praw człowieka” organizowanej przez stowarzyszenie Neutrum. Wspólnoty w różnych miastach (co roku w styczniu) organizują ekumeniczny „Dzień modlitwy o pokój”, w których uczestniczą reprezentanci wielu religii.

1998

Z inicjatywy bahaitek przedstawicielki 10 różnych religii i związków wyznaniowych zebrały się na konferencji „Kobiety dla Pokoju” w Warszawie.

1999

Bahaici prowadzili serię wykładów na Kongresie Uniwersalizmu w Warszawie.

1999

Bahaita wygłosił referat dotyczący funkcjonowania instytucji bahaickich podczas Ogólnopolskiej Konferencji „Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym” organizowanej przez Uniwersytet w Białymstoku. Referat został zamieszczony w publikacji pokonferencyjnej.

2000

Bahaita wygłosił referat dotyczący społecznego wymiaru nauk bahaickich podczas Ogólnopolskiej Konferencji „Pedagogika społeczna. Tradycja – teraźniejszość – nowe wyzwanie” organizowanej przez Wszechnicę Mazurską w Olecku.

2001

Prezentacje dr F. Davachi nt. naukowych i społecznych korzyści nauczania moralnego dzieci w celu zapobiegania HIV/AIDS i innym społecznym chorobom dla Komisarza ds. Praw Człowieka, doradcy ds. AIDS w Narodowym Centrum AIDS, reprezentantów Komisji Zdrowia i Edukacji w Senacie, z-cy prezydenta Warszawy odpowiedzialnego za sprawy zdrowia.

2004

Reprezentanci wiary bahá’í zostali zaproszeni na debatę religii nie-chrześcijańskich pt. „Tolerancja i pacyfizm” zorganizowaną przez senator Marię Szyszkowską w Warszawie.

Ponieważ bahaici jak i idee przedstawione przez nich zostały dobrze przyjęte, wspólnota bahaicka została zaproszona jako gospodarz następnego spotkania w listopadzie 2004 roku. Bahaici przedstawili wtedy pogląd na prawa człowieka, zagadnienia wojny i pokoju oraz stosunek obywatel-państwo. Ponownie wiara bahá’í została dobrze przyjęta przez przybyłych na spotkanie.

2004-2005

Wykłady na Wydziale Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w cyklu „Współczesne religie w Polsce”.

2003-2010

Wykłady na Wydziale Socjologii Uniwersytetu w Toruniu „Wprowadzenie do wiary bahá’í” oraz na Uniwersytecie Warszawskim, Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, uniwersytecie w Poznaniu oraz UJ w Krakowie; Collegium Civitas w Warszawie.

2009

Światowy Kongres Esperanto w Białymstoku, w programie m. in. Promocja książki „Lidia” z udziałem tłumaczki oraz prezentacja na temat nauk Bahá’u’lláha przygotowana przez Bahaa Esperanto Ligo

2011-2016

Lokalne wysiłki budowania wspólnot zaowocowały utworzeniem wielu spotkań modlitewnych, zajęć dla dzieci, grup młodszej młodzieży oraz kółek studiujących Święte Pisma.

W roku 2015 oraz 2016 w ramach Kampanii Rady Europy “Bez Nienawiści” zorganizowane zostało wydarzenie Noc Świątyń. Przez całą noc mniej znane religie w Warszawie otwierały swoje świątynie dla wszystkich, aby ukazać różnorodność wyznaniową Polski i przełamać uprzedzenia religijne. Centrum bahaickie było otwarte przez pięć godzin i w tym czasie około 80 osób odwiedziło je uczestnicząc w przygotowanym programie.

2015

prezentacja nt. podobieństw idei Esperanto oraz wiary bahá’í w siedzibie Białostockiego Towarzystwa Esperantystów

2017

Przygotowania do obchodów 200-lecia Urodzin Bahá’u’lláha w październiku w wielu wspólnotach w Polsce.

 

Więcej o historii wspólnoty bahaickiej w Polsce:

Książka Wendy Heller, Lidia. Życie Lidii Zamenhof opowiada o życiu Lidii, córki Ludwika Zamenhofa, twórcy języka esperanto.

Lidia nauczała języka esperanto, została także bahaitką i tłumaczyła pisma bahaickie na język polski oraz język esperanto. Zginęła w roku 1942 w Treblince.

Książkę można zakupić w księgarni internetowej hatteria.pl

 

 

 

Streszczenie książki w formie audiowizualnej:

 

Książka Suzanne Schuurman Legacy of Courage. The Life of Ola Pawłowska. Knight of Bahá’u’lláh (Dziedzictwo odwagi. Życie Oli Pawłowskiej Rycerza Bahá’u’lláha) opowiada o życiu Aleksandry Pawłowskiej z domu Rutowskiej (1910-2004).

Życie Oli rozpoczyna się w polskiej arystokratycznej rodzinie w południowej Polsce w czasach rozbiorów. Przeżyła pierwszą wojnę, wcześnie owdowiała i znalazła się w Danii gdy wybuchła druga wojna. Uciekała przez Francję i Portugalię do Kanady wraz z córką.

W Winnipeg poznała Wiarę Bahá’í, została bahaitką, a w roku 1953 została Rycerzem Bahá’u’lláha na wyspach St. Pierre i Miquelon.

W latach 60-tych spełniła marzenie swojego życia, aby mieszkać w Afryce i pionierowała do Kongo, gdzie mieszkała przez 30 lat i zmagała się z wyzwaniami szybko powiększającej się wspólnoty bahaickiej. Kiedy miała już ponad 80 lat powróciła do swojej ukochanej Polski, aby być świadkiem wyborów pierwszego Narodowego Zgromadzenia Duchowego w tym kraju w 1992 roku.

Streszczenie książki w języku polskim w formie audiowizualnej: